Türkiye’nin Şanghay İşbirliği Örgütü Üyeliği Mümkün mü?
Prof. Dr. Salih YILMAZ | Проф. Др. Салих ЙЫЛМАЗ
Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
Анкарский Университет «Йылдырым Баязид»Rus uzmanlar ABD’nin Türkiye’yi AB’ye üye yapmadan önce Rusya’nın Türkiye’yi Şanghay İşbirliği Örgütü veya Avrasya Birliğine üyeliğe ikna etmesi gerektiğini öne sürmektedirler. Batı’nın gıptayla izlediği ve gelecekte Büyük Avrasya Birliğinin oluşumunda en önemli ortaklardan birisi olacağı düşünülen Türkiye, Rusya’nın krizden çıkışı için can simidi olmuştur.
Çünkü Türkiye, Rusya’nın hem Ba ’ya açılan kapısı hem de İslam Dünyasıyla arasındaki en önemli bağ olarak görülmektedir. Rusya-Türkiye ortaklığı Rusya’nın Avrasya Birliği projesini güçlendirmektedir. Orta Asya Türk Cumhuriyetleri ve Rusya’nın kendi bünyesinde bulunan Müslümanların Türkiye ile olan dostluğu Rusya’ya karşı politikaları da olumlu etkilemektedir. Rusya’nın ortak medeniyet ve kültür projesi olarak sunduğu Avrasya Birliğinin de çökmemesi için Türkiye’ye ihtiyacı vardır. Bu ihtiyaç ya Türkiye’nin ŞİÖ’ye veya Avrasya Birliğine üyeliği ile giderilebilir.
ŞİÖ dünyanın enerji kaynaklarının yarısından fazlasını barındırmaktadır. Üye veya üyelik bekleyen ülkelerden bazıları nükleer silaha sahipler. Çin, ŞİÖ sayesinde Orta Asya’da faaliyetlerini engel görmeden yürütebilmektedir. Ayrıca Doğu Türkistan sorununu da bu sayede terörizm içerisinde eritebilmektedir. Çin’in Yeni İpek Yolu Projesinin ana garantörü ŞİÖ diyebiliriz. Rusya ise ŞİÖ sayesinde çi kutuplu dünya politikasında ABD’ye karşı müttefikler elde ederek güçlü durmaktadır. Ayrıca ekonomik ilişkileri geliştirerek Çin’in en büyük enerji tedarikçisi haline gelmiş r. Üye diğer Orta Asya ülkeleri Kazakistan, Tacikistan, Özbekistan, Kırgızistan ise milli egemenliklerini garanti altına almaktadırlar. Bu örgüt tüm üyeleri eşit olarak gördüğünden Kırgızistan’ın Çin korkusu, Kazakistan’ın da Rusya endişesi biraz olsun giderilmiştir.
ABD’nin Orta Asya’da zaman zaman denediği demokratik devrim adı altındaki iktidar değişimi girişimleri bu ülkelerin mevcut yönetimlerini korkutmuştur. Orta Asya yönetimleri ŞİÖ sayesinde ABD’nin bölgeye nüfuz etmesini engelledikleri gibi devrim olasılığını da yok etmeyi amaçlamaktadırlar. Rusya ve Çin, Orta Asya’yı güvenlik açısından korumaktadır. ŞİÖ şemsiyesi, ABD ve Batı’nın 20. yüzyılda en büyük silah olarak kullandığı insan hakları ihlalleri ve demokratikleşme sorunları gibi suçlamalara kalkan olmaktadırlar. Çin/Rusya işbirliği ABD’nin Orta Asya’ya girişini önemli oranda engellemektedir. ABD’nin Afganistan’a yerleşmesi sonrası ŞİÖ’nün bölgede etkinliğini artırması Batı ’nın politikalarını başarısız kılmaktadır. ABD ve AB ülkeleri Orta Asya ve Asya-Pasifik’e etki etmekte zorlanmaktadırlar. 21. Yüzyılın yeniden şekillendirdiği dünyada ŞİÖ’nün ABD’nin emperyal politikalarına karşı en büyük güç olma ihtimali her geçen gün artmaktadır.
Muhtemel bir ŞİÖ üyeliği neler getirir/götürür?
Türkiye’nin Şanghay İşbirliği Örgütü Üyeliği Mümkün mü?
Eğer AB, vize muafiyetini yürürlüğe koymaz, ABD de Suriye başta olmak üzere diğer bölgelerde müttefiklik hukukuna aykırı davranmaya devam ederse bu süreç çoktan başlamış olacaktır. ŞİÖ’nün diyalog ortağı konumundaki Türkiye’nin üyeliği bugünlerde tüm Avrasya coğrafyasından tartışılır hale gelmiştir. AB’nin Türkiye’yi üyelik müzakerelerini durdurmakla tehdit ettiği, ABD’nin 15 Temmuz FETÖ Darbesini desteklemiş bir pozisyonda yakalandığı bir dönemde Türkiye’nin ŞİÖ’ye davet edilmesi mümküngözüküyor. Üyeliğin gerçekleşmesi halinde Türkiye, Avrasya coğrafyasının 3. Büyük ortağı olacaktır. Çin, Rusya ve Türkiye’nin bölgede ortak hareket etmesi halinde ABD’nin Okyanus ötesinden Kafkasya,Orta Asya, Karadeniz ve Ortadoğu’da oynamaya çalıştığı rol sekteye uğrayacaktır.
Eğer AB, vize muafiyetini yürürlüğe koymaz, ABD de Suriye başta olmak üzere diğerbölgelerde müttefiklik hukukuna aykırı davranmaya devam ederse bu süreç çoktan başlamış olacaktır. Fakat tersi bir durum söz konusu olursa Türkiye’nin ŞİÖ üyeliği söz konusu olmayacaktır. Türkiye, AB ve ABD’nin olumsuz tavırları karşısında sadece ŞİÖ’ye üyeliği değil aynı zamanda Avrasya Ekonomi Birliğine giriş sürecinide başlatabilir. Bu süreçlerin olumlu sonuçlanması halinde Avrasya’da yeni bir medeniyet kurulabilir.
Türkiye’nin Avrasya ve ŞİÖ üyelikleri halinde Karabağ, Kırım ve Doğu Türkistan sorunları barış yoluyla çözüme kavuşabilir. Fakat buna karşın AB ve ABD’nin PKK/PYD kararını daha güçlü oynama olasılığı doğacaktır. ŞİÖ’ye üye olacak bir Türkiye karşısında ABD’nin bölgede Kürdistan kartını oynaması güçlü ihtimaldir. Türkiye gelişen olaylara bağlı olarak Doğu/Batı arasında tercih yapmalıdır. Bu ikisinden farklı bir tercih şimdilik muhtemel ve uygulanabilir gözükmemektedir.
Türkiye’nin seçeneklerinin olması bir dezavantaj değil tam tersine önemli bir avantajdır. ABD, Türkiye’nin NATO üyesi olmasını gerekçe göstererek Rusya ve Çin ile ŞİÖ formatında diyalog kurulmasını tehlikeli olarak nitelendirmekte ve Türkiye’nin Batı ile yürüttüğü ortaklıklara zarar vereceğini ileri sürmektedir. Rusya’dan bazı uzmanlara göre Türkiye’nin ŞİÖ üyeliği ile NATO üyeliği arasında bir tezat varmışsa da bu değerlendirme doğru değildir. Türkiye hem NATO üyesi hem de ŞİÖ üyesi olabilir. Bunun önünde bir engel bulunmamaktadır. Türkiye’nin NATO’dan çıkmadan ŞİÖ’ye üye olamayacağını söyleyenlerin gerekçeleri, günümüzde AB’nin Türkiye’yi üyeliğe almamak için koyduğu haksız gerekçelerden başkası olamaz. Ayrıca NATO’nun 5. Maddesi de Türkiye’nin ŞİÖ üyeliğine engel teşkil etmemektedir.
Возможно ли Членство Турции В Шанхайской Организации Сотрудничества?
Российские специалисты , что прежде чем США превратит Турцию в члена ЕС, России необходимо склонить ее к членству в Шанхайской организации сотрудничества или к Евразийскому союзу. Завистливый взгляд Запада на Турцию, которая в случае формирования Большого Евразийского Союза станет одним из самых важных партнеров, не может не улавливать, что для выхода России из кризиса Турция является надежным спасательным кругом. Ведь Турция – это не только дверь России на Запад, но и важнейший проводник междуней и Исламским миром.
Сотрудничество России с Турцией укрепляет ее проект Евразийского союза. Дружба независимых тюркских республик Средней Азии, также как и мусульманских республик, входящих в состав самой России, с Турцией не может не влиятьположительным образом наих политику по отношению кРоссии. И для того, чтобы российский проект общности культур и цивилизаций Евразийский союз не рухнул, Турция ей просто необходима. А данная необходимость может быть удовлетворена лишь вступлением Турции либо в ШОС, либо вЕвразийский союз. ШОС владеет более половиной всех мировыхисточников энергии. Некоторые фактические члены организации, или те,кто ожидает членства, входят Возможно ли Членство Турции В Шанхайской Организации Сотрудничества?Совместные действия России, Китая и Турции в регионе сильно сократили бы роль США на Кавказе, в Средней Азии, в Черноморском регионе и на Среднем Востоке. Если ЕС не введет безвизовый режим, а США продолжит действовать в Сирии и других регионах вопреки закону осоюзничестве, данный процесс вступит в силу. Если же осуществится обратное сказанному выше, вступление Турции в ШОС не состоится. Вответ на негативное поведение США и ЕС, у Турции есть возможность вступить нетолько в ШОС: Турция способна начать процесс вступления страны вЕвразийский экономический союз. В случае положительного завершения данных процессов в Евразии может сформироваться новая цивилизация. Со вступлением Турции в ШОС такие конфликты, как Карабахский, Крымский и Западно- Туркестанский могут решиться мирным путем. Однако, в в регионе и свести на нет возможность будущих революций.
Россия и Китай обеспечивают безопасность Средней Азии. Зонт ШОС выступает щитом противсамого мощного оружия СШАи Запада в XX столетии –нарушения прав человека идемократизации общества. Сотрудничество России сКитаем сдерживает США отвнедрения в Среднюю Азию. После размещения США вАфганистане, усиление влияния ШОС в регионе доказывает неэффективность политики Запада. США и страны ЕС с трудом способны оказать влияние на Среднюю Азию и Азиатско- Тихоокеанский регион. Взаново перестроенном мире XXI столетия предположение отом, что ШОС является самой мощной силой, способной противостоять империалистским аппетитам США, ежедневно находит свое подтверждение.
Что приносит/забирает членство в ШОС? Вступление Турции, которая является партнером подиалогу ШОС, в организацию вкачестве полноправного члена, явилось темой для бурных обсуждений на всем Евразийском континенте. Тогда, когда ЕС угрожало Турции остановкой обсуждения вопроса её вступления в их ряды, когда США были пойманы на поддержке попытки переворота ФЕТО 15 июля, приглашение Турции в ШОС выглядело вполне реальным. В случае вступления, Турция вошла бы в тройку самых сильных партнеров Евразийского континента. противовес этому, США и ЕС приобретают более мощный козырь в виде ППК и партии «Демократический союз». Против вступившей в ШОС Турции США в регионе могутразыграть карту Курдистана. Таким образом, всложившейся ситуации Турции предстоит сделать выбор между Западом или Востоком.
На сегодня третьего возможного выбора у страны не наблюдается. Но это нельзя считать недостатком, Если ЕС не введет безвизовый режим, а США продолжит действовать вСирии и других регионах вопреки закону осоюзничестве, данный процесс вступит в силу. основаниях, по которым сегодня ЕС не принимает Турцию в свой состав. Более того, Статья 5 устава НАТО немешает Турции стать членом
Prof. Dr. Salih YILMAZ | Проф. Др. Салих ЙЫЛМАЗ
Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
Анкарский Университет «Йылдырым Баязид»
YENİ HABERLER
YORUMLAR
Henüz hiç yorum yapılmamış.
