RUSEN[HABER]: Türk-Rus dostluğun gölgesi vizeler kalkmalı!

Türk-Rus ilikilerinin uçak krizi ve Büyükelçi Karlov’un öldürülmesi gibi iki büyük acıyı ardında bırakarak yeniden “bahar havası” yaşamaya başladıkları bir dönemde, iki liderin buluşmaları “stratejik ortaklık” yolunda bir önemli eşiğin daha açılması anlamına geliyor.

Türkiye ve Rusya, artık bölgelerinin kaderini kendi başlarına çizme yolunda ağırlıklarını ortaya koyan iki ülke olarak hayati bir rol üstleniyor. ABD’nin bıraktığı boşluk doldurulmaya çalışılıyor. Ankara, Batı ile sorunlar derinleştikçe Moskova ile daha da yakınlaşıyor. Diğer yandan Batı’nın yaptırım kıskacı ve “Soğuk Savaş” rüzgarları güçlendikçe, Moskova da Ankara ile işbirliğini daha da önemsiyor.

Bu noktada Türkiye, Akkuyu Nükleer Santrali’nden Türk Akımı’na, S-400 alımından Rusya vatandaşlarına vizesiz rejimi sürdürmeye kadar pek çok adım attı.  Rusya’nın ilişkilerin dostluk ve işbirliği temelinde sağlıklı olarak yürümesi için atacağı adımlara dair beklentiler sürüyor. Yaş sebze meyve ihracatında sadece belli şirketlere izin verilmesi yüzünden Ankara’nın duyduğu rahatsızlık en üst düzeyde sık sık dile getirilir oldu. Ama bundan çok daha önemli, ivedi bir mesele vitrinde duruyor: Vize.

Türkiye, Rusya’nın yeniden vizesiz rejime dönmesini bekliyor. Uçak krizinden sonra ilişkiler tazelendiğinde bu sorunun önünde bazı engeller vardı. Bir yandan Türkiye’deki FETÖ terör örgütüyle mücadele çalışmaları, diğer yandan Suriye’deki iç savaş, iki ülke için de “Türk vatandaşlarının Rusya’ya yeniden vizesiz girmeleri” talebini “muacceliyet kesbetmeyen” bir konuya dönüştürmüştü.  Özellikle Rus tarafı, Suriye’de yenilgiye uğrayan IŞİD militanlarından bir kısmının, Türkiye üzerinden ülkeye girmeleri gibi önemli bir “ulusal güvenlik sorunu”na karşı ihtiyatlı davranıyordu. Bu durum hala güncel ve geçerli. Ancak vize uygulamasında ısrar edilen ilk döneme kıyasla daha minimuma indiği söylenebilir.

Bazı nedenlerle vizenin derhal ve tamamen kaldırılması sıkıntılı görünüyor olsa bile, hiç değilse Rusya’nın işadamlarına, Rusya ile ailevi bağları olanlara, bu ülkeyi defalarca ziyaret ederek bir anlamda “güvenlik testi”nden geçmiş sayılmaları gerekenlere karşı özel bir uygulama yapmasını beklemek aşırı bir talep olmaz. Bugün Rusya vizesi Türk vatandaşları için fiilen en sıkıntılı, zor ve maliyetli vizelerden biri haline gelmiştir. Bu haliyle sadece bir “vize sorunu” değil, Türk-Rus toplumları arasında iyi ilişkilerin gelişmesinin önünde “büyük bir engel” olarak durmaktadır.

Son dönemde yapılan toplantılarda, müzakerelerde, zirvelerde sürekli Ankara’nın “vizelerin kaldırılmasını” talep etmesi, buna karşılık Moskova’nın sürekli “değerlendirelim, müzakerelere devam edelim, belli kesimler için vize kolaylığı sağlanabilir” açıklamalarının somut sonuca bağlanmayan sözler olarak masada kalması, güzel bir seyir çizgisine dönen Türk-Rus ilişkileri için maalesef “ayakkabının içine kaçmış taş” haline gelmiştir. Oysa birlikte, sağlam adımlarla yürüyecek uzun bir yolumuz var.

Akkuyu’dan Türk Akım projesine kadar, hızla ilerleyen tüm ortak projeler, Türk-Rus işbirliği için yeni ufukların habercisidir. Ama tüm bunların yanında “çözülmemiş vize sorunu” artık “bir an evvel kaldırılması gereken bir engel” olarak Putin’in söyleyeceği “son sözü” bekliyor.

Rusya, Türk vatandaşlarına vize uygulamasını bir an önce kaldırarak “dostluk ve işbirliği” yolunu temizlemelidir. Bundan her iki ülke de kazançlı çıkacaktır.