9 Şubat Rus meslek bayramı olan “Diplomatlar Günü” dolayısıyla, Bulgaristan’daki Rus Büyükelçi Anatoliy Makarov, Sofya’da İgnatiev’in anıtının önüne çiçek bıraktı. bkz. Anıttaki çizim, 3 Mart 1878 tarihinde Yeşilköy (Ayastefanos) Anlaşması’nın imzalanmasını temsil etmektedir. Bu Anlaşma, 1877-78 Türk-Rus Savaşı’nın Rusya tarafından kazanılması sonucunda imzalanır. Rus tarafı için imzayı atan İgnatiev’dir. Bu Anlaşma ile Bulgaristan’a Osmanlı İmpratorluğu’ndan yarı özerklik verilir. Ancak Yeşilköy Anlaşması sadece birkaç ay geçerli kalır, sonrasında Berlin Anlaşması imzalanıp uygulanır. Bugün Bulgar milliyetçileri tarafından “Büyük Bulgaristan” olarak hayali kurulan sınırlar, Yeşilköy Anlaşması ile imzalanan sınırlardır. Ayrıca bugün Bulgaristan’da Osmanlı’dan ayrılıp bağımsız olunan gün olarak kutlanan, Yeşilköy Anlaşması’nın imzalandığı gündür (3 Mart), Berlin Anlaşması’nın değil.  

RUSÇA İLETKELER

1. Beyaz Rusya’da “Stalin’in Ölümü” filminin kiralanması yasaklanmadı. Bu konuyu, Beyaz Rusya’nın Kültür Bakanlığı’nın sinematografi bölümü başkanı Aleksandr Rıdvan dile getirdi. Rusya’nın Kültür Bakanlığı ise filmin kiralanma sertifikasını, 23 Ocak’ta geri çekmişti. Kaynak: bkz. (5 Şubat 2018)

2. Donald Trump, ABD’de Bağımsızlık Günü olarak kutlanan 4 Temmuz tarihinde askeri geçit töreni yapmayı planlıyor.

“Muhteşem bir askeri geçit töreni düzenlenerek, Amerikan ordusunun gücü gösterilmeli ve devletin askerlerine gösterdiği saygı vurgulanmalıdır.” Trump’un bu önerisi, Beyaz Saray’da belirsizlik yarattı ve askeri geçit törenlerinin bir başka uzmanıyla (Kuzey Kore lideri Kim Jong Un) karşılaştırılmasına neden oldu. Trump, bu konuda Fransız lider Emmanuel Macron’u aşmak istediğini itiraf etti. Diğer devletlerle karşılaştırıldığında aslında ABD’de yılda bir askeri geçit töreni yapma geleneği yoktur. Bazen askerler, Başkan’ın göreve başlaması, Bağımsızlık Günü vb. törenlerde yer alıyorlar. Ancak şehrin sokaklarında askeri techizatlarla askerlerin güç gösterisi yapması, sadece bir savaşın bitimi sonucunda gerçekleştirilmektedir. Bu bağlamda, 1865 yılında Waşington’da Pensilvanya Caddesi’nde 145 bin asker, ABD’de Sivil Savaş’ın sona ermesi nedeniyle askeri geçit töreni yapmıştır. Daha sonra, askeri geçit törenleri 1918’de ve 1945’te gerçekleştirilmişti. Böylece Birinci ve İkinci Dünya Savaşları’na katılanların eve dönüşü onurlandırılıyordu. Ancak Kore Savaşı ve Vietnam Savaşı’nda eve dönenler için herhangi bir askeri geçit töreni düzenlenmedi. Amerikan tarihinde son askeri geçit töreni, 1991’de Çöl Fırtınası Operasyonu’nun sona ermesi ve George Bush’un başkanlığı döneminde ABD askerlerinin Irak’tan çekilmesi üzerine gerçekleşmişti. Uzman Edward Lozanski, “Başkan Trump’a karşı bir yıldır seçimlerin gayri meşru olduğuna ve dış gücün etkisi (Rusya’nın) bulunduğuna ilişkin enformasyon savaşı yürütülüyor ve onun kendisini savunması gerekir” dedi ve sözlerine “Amerika’da geçit töreni geleneği yok ama artık birşeyler ABD’de de değişiyor, bu askeri geçit töreni ile Trump ordunun kendi tarafında olduğunu göstermeyi planlıyor ve Tanrı korusun, herhangi bir iç savaş ya da darbe girişiminde böylece Trump orduya sırtını dayayacak” diye ekledi. Sergey Kislitsin’e göre, aslında geleneksel bir Cumhuriyetçi olarak Trump, güçlü ordunun ve askeri güçlerin güç gösterisi yapmasına yabancı da değil. Kaynak: bkz. (8 Şubat 2018)

3. Suriye’deki savaş sona erdi, ancak Waşington’un çabaları sağolsun yeni bir istikrarsızlık tırmandırılıyor.

ABD öncülüğündeki koalisyon güçleri, Suriye’de hükümet yanlısı güçlere hava saldırısı düzenledi. Amerikan saldırısının sonucunda yüzden fazla insan öldü. Suriye haber ajansı SANA’nın bildirdiğine göre, Amerikan koalisyonu, Deyr ez-Zor yakınlarında IŞİD teröristlerini süpüren hükümet yanlısı orduya saldırdı. IŞİD, Rusya’da yasaklı olan terörist bir örgüttür… Türkiye’yi kızdırmak: Bir sonraki gerilim Menbiç’te çıkabilir: Türkiye’nin tam da Afrin’de etkin bir biçimde Zeytin Dalı Operasyonu’nu yaparken Deyr ez-Zor yakınlarında bu saldırının düzenlenmesi dikkate değerdir. ABD, Kürtler ile Ankara arasındaki tezatlıklar üzerinde oynuyor. Türk Genel Kurmayı’na göre, iki haftayı geçen bu operasyon süresince binden fazla terörist öldürüldü. Afrin’in temizlenmesi, Ankara’nın terörist olarak gördüğü bazı Kürt birliklerine (YPG, PYD ve PKK) karşı savaş demektir. … 6 Şubat’ta Türk lider Recep Tayyip Erdoğan, ABD’nin Menbiç’ten birliklerini çekmesini söyledi. … Şunu da unutmamak gerekir: İdlib’te çatışma olasılığı taşıyan bölgedir. İdlib’i denetleme sorunu, kaçınılmaz bir biçimde Moskova, Tahran ve Ankara’nın arasındaki ilişkilerde temel konulardan biridir. Türklerin İdlib’i tümüyle kontrol etmediği göz önüne alındığında, provokasyon olasılığı artar. Kaynak: bkz. (8 Şubat 2018)

BULGARCA İLETKELER

1. Voltaire ve Büyük Ekaterina, Bulgarların kim olduğu üzerine bir tartışmaya girişmişlerdi. 

Voltaire, 1759 yılında “Kandid ya da İyimserlik” kitabını yayınlamıştı. Voltaire kitabın iki ardışık bölümünde “Bulgarlar”dan söz eder. Bulgarları, korkunç ve güçlü olarak adlandırır. Bulgarlar, Avarlar’la savaşırlar ve bu, romanın temel kişiliği Kandid’i rahatsız eder. … Ancak sadece Çariçe değil aynı zamanda bir yazar da olan Büyük Ekaterina, “Bulgarlar için Övgüler” başlıklı bir yazı kaleme alır. Ekaterina yazısında, Bulgarların Fransız yazar Voltaire’ın dediği gibi savaşçı değil, bilge insanlar olduğunu yazar. Ayrıca Ekaterina, Bulgarların Kazan’da kendi yönetimi altında yaşadığını, dillerinin Türkçe olduğunu ve onları ziyaret ettiğini yazmaktadır. … Ekaterina’nın bu yazısı, 19. yy’da pekçok Batılı yazarın Bulgarların ilk dilinin Türkçe olduğu şeklinde yanlış bilgiye sahip olmasına neden olur. Kaynak: bkz. (5 Şubat 2018)

UKRAİNCE İLETKELER

1. Kiev’de Polonya Büyükelçiği’nin yakınında “Bandera” ideolojisinin yasaklanması girişimine karşı protesto düzenlendi.

Polonya’da Bandera ideolojisinin yasaklanması konusundaki yasa teklifi Ulusal Bellek Enstitüsü tarafından verildi. Eylemciler, Polonya Cumhurbaşkanı Anjey Duda’nın yasa teklifini imzalamamasını istedi. Yasa teklifi; “Polonya ölüm kampları” sözcüğü ile “Bandera ideolojisi”nin kullanımı kadar Polonyalılara karşı Ukraynalı milliyetçilerin işledikleri suçların inkarının suç sayılmasını da içermektedir. Eylemciler, kırmızı-siyah bayraklar, Svoboda partisinin bayrağını ve Ukrayna devletinin simgelerini taşıdılar. Eylemcilerin taşıdıkları pankartlarda ise şunlar yazıyordu: “Anımsa, gurur duy, izle”, “Bandera gelecek – Düzen kurulacak” ve “1918-1939 yıllarında Batı Ukrayna’yı işgal edenler yargı önüne”. Kaynak: bkz. (5 Şubat 2018)

2. Ukrayna’da yılda 600 kadın, şiddet sonucu ölüyor:

Bu sonuç, BM’nin cinsiyete dayalı şiddet fonunun araştırma sonuçlarına dayanmaktadır. Ukrayna’da kadına yönelik şiddet, ülkeye yılda 208 milyon dolara mal olmaktadır. Kaynak: bkz. (5 Şubat 2018)

3. “Ellerini Makedonya’dan çek”: Yunanlıların protestoları ve Üsküp’ten yeni bir ad bulmaları talebi:

Makedonya adı, 27 yıldır bir sorun olarak devam ediyor, ancak 27 yılda sorunun çözülmesi konusunda kayda değer bir adım atılamadı. 4 Şubat Pazar günü, Atina’da onbinlerce insan Makedonya devletinin adını protesto etmek için toplandı. Protestocu Yunanlılara göre, Yunanistan’ın bir parçası olan tarihi Makedonya ile bu ülkenin ortak hiçbirşeyi yoktur, bu yüzden bu devletin adının Makedonya olması uygun değildir. Protestoda atılan sloganlar: “Makedonya Yunanistan’dır” ve “Ellerini Makedonya’dan çek”. Kaynak: bkz. (5 Şubat 2018)

Vildane Şabanova Alieva